Metoda bilansowa
pozwala na ustalenie potrzeb nawozowych poprzez porównanie rozchodów składników pokarmowych (wynoszenie składników z plonem, straty składników w glebie – wymywanie, ulatnianie) z przychodami (nawożenie organiczne, opady atmosferyczne, resztki pożniwne przedplonu, samoistne uwalnianie się składników w glebie). Znając wyniki bilansu możemy określić dawkę nawozu mineralnego.
Ustalanie potrzeb nawozowych metodą bilansową odbywa się według następujących zasad:
Po pierwsze – obliczamy masę składników pokarmowych niezbędnych do uzyskania przewidywanego plonu; określamy wymagania pokarmowe uprawianej rośliny.
Po drugie – ustalamy potrzeby nawozowe rośliny. Aby móc dokładnie obliczyć dawki nawozów jakie mamy zaaplikować roślinie konieczne jest przebadanie gleby pod względem zasobności w makroelementy: P, K, Mg, Ca, odczynu gleby oraz uwzględnienie potrzeb wapniowania.
Po trzecie – ustalamy dawki azotu. Dokładne bilansowanie azotu wymaga dodatkowych analiz gleby oraz roślin. Analizy te mogą być obarczone dużymi błędami, dlatego ustalając dawkę azotu należy kierować się przede wszystkim doświadczeniem praktycznym: obserwować własne pola, stan plantacji, tempo wzrostu, pokrój i wybarwienie roślin, przebieg pogody i znać historię pola. Szacuje się, że rośliny pobierają 50% azotu dostarczonego do gleby z nawozami, natomiast pozostała część ulega immobilizacji (25%), denitryfikacji (20%) oraz wymyciu (5%).
Korzystając z metody bilansowej należy pamiętać o cyklicznym wykonywaniu analizy glebowej, co najmniej co 4 – 5 lat i nawozić uprawy na takim poziomie by utrzymać przynajmniej średnią zasobność gleby w składniki pokarmowe. Takie działanie zapewni roślinie pobranie potrzebnej ilości składników pokarmowych w warunkach niższych temperatur czy wahań wilgotności gleby, a także w krótkich okresach wegetacyjnych.
